تاریخ انتشار: ۲۱ مارس ۲۰۲۳
نویسنده: تیم راهیانا
خلاصه خبر
در تاریخ ۲۱ مارس ۲۰۲۳، گوگل با رونمایی رسمی از چتبات هوش مصنوعی خود، بارد (Bard) که اکنون با نام جمینای (Gemini) شناخته میشود، ورود خود را به عرصه رقابتهای هوش مصنوعی اعلام کرد. این اقدام جسورانه، پاسخی مستقیم به موفقیت خیرهکننده ChatGPT از OpenAI بود و نشان از عزم جدی گوگل برای پیشتازی در حوزه هوش مصنوعی مکالمهای داشت. بارد در ابتدا بر پایه یک نسخه سبک و بهینه از مدل زبان بزرگ گوگل، یعنی LaMDA، توسعه یافته بود و هدف اصلی آن، فراهم آوردن یک رابط کاربری ساده و هوشمند برای دسترسی به اطلاعات و خلق محتوا بود.
زیر ذرهبین فنی

بارد در نسخه اولیه خود از یک مدل سبکشده از LaMDA (Language Model for Dialogue Applications) قدرت میگرفت. این تصمیم استراتژیک به گوگل اجازه داد تا با صرفهجویی در منابع محاسباتی، سرویس خود را با سرعت بیشتری در اختیار کاربران قرار دهد و بازخوردهای ارزشمند اولیه را جمعآوری کند.
قابلیتهای کلیدی بارد در زمان عرضه:
- پاسخگویی به پرسشها: بارد توانایی پاسخ به طیف گستردهای از سؤالات را داشت؛ از پرسشهای روزمره گرفته تا موضوعات پیچیدهای که نیازمند درک عمیق بودند.
- خلق محتوا: این چتبات میتوانست انواع محتوای متنی از جمله مقاله، پست وبلاگ، ایمیل و حتی کدهای برنامهنویسی را تولید کند.
- خلاصهسازی هوشمند: بارد قادر بود متون طولانی و پیچیده را به صورت دقیق و مختصر خلاصه کند.
- ترجمه زبان: این مدل از قابلیت ترجمه متون بین زبانهای مختلف پشتیبانی میکرد.
- دسترسی به اطلاعات زنده: یکی از بزرگترین برگهای برنده بارد، اتصال به موتور جستجوی گوگل و دسترسی به اطلاعات لحظهای وب بود. این ویژگی، آن را از رقیبانی مانند ChatGPT که دانششان به تاریخ مشخصی محدود بود، متمایز میکرد.
بارد در برابر ChatGPT:
در زمان عرضه، تفاوت اصلی این دو مدل در منبع دادههایشان بود. بارد برای پاسخگویی عمدتاً به اطلاعات زنده وب متکی بود، در حالی که ChatGPT بیشتر بر اساس دادههایی که با آنها آموزش دیده بود عمل میکرد. این ویژگی به بارد اجازه میداد پاسخهای بهروزتری ارائه دهد، هرچند گاهی ممکن بود این پاسخها از دقت کمتری برخوردار باشند.
تأثیر بر دنیای فناوری
رونمایی از بارد، موج جدیدی در صنعت هوش مصنوعی و بازار چتباتها به راه انداخت:
- شعلهور شدن رقابت: ورود غول فناوری مانند گوگل، رقابت را به اوج رساند و دیگر شرکتها را به نوآوری و توسعه سریعتر واداشت.
- اهمیت اطلاعات بهروز: قابلیت بارد در دسترسی به دادههای زنده، استاندارد جدیدی را تعریف کرد و اهمیت دانش بهروز مدلهای زبانی را به نمایش گذاشت.
- افزایش آگاهی عمومی: حضور گوگل، توجه کاربران عادی را به پتانسیلهای هوش مصنوعی مکالمهای جلب کرد.
- تغییر استراتژیها: شرکتهای دیگر نیز به فکر ادغام قابلیتهای جستجوی زنده و دسترسی به اطلاعات آنی در مدلهای خود افتادند.
واکنشهای اولیه
رونمایی از بارد با بازخوردهای گوناگونی مواجه شد:
- انتظارات بالا: با توجه به پیشینه درخشان گوگل در حوزه هوش مصنوعی، انتظارات از بارد بسیار زیاد بود.
- انتقادات نخستین: در روزهای اولیه، بارد گاهی پاسخهای نادرست یا غیرمنتظرهای تولید میکرد که این موضوع انتقاداتی را به همراه داشت و حتی بر ارزش سهام گوگل نیز تأثیر منفی گذاشت.
- بازخوردهای مثبت: در مقابل، بسیاری از کاربران از تواناییهای بارد در خلاصهسازی، تولید ایده و دسترسی سریع به اطلاعات روز استقبال کردند.
- بهبود مستمر: گوگل با جدیت بازخوردها را بررسی کرد و به سرعت بهروزرسانیهایی را برای بهبود عملکرد بارد منتشر کرد.
تحلیل نهایی
عرضه بارد، گامی استراتژیک از سوی گوگل برای تثبیت جایگاه خود در بازار رقابتی هوش مصنوعی مکالهمای بود. هرچند شروع این مسیر با چالشهایی همراه بود، اما توانایی گوگل در بهبود و توسعه سریع محصول، قدرت این شرکت در تحقیق و توسعه را به رخ کشید.
استفاده از یک مدل سبکشده در ابتدا، حرکتی هوشمندانه برای ورود سریع به بازار و سنجش واکنش کاربران بود. این رویکرد به گوگل کمک کرد تا بدون نیاز به زیرساختهای محاسباتی سنگین، محصول خود را به دست میلیونها کاربر برساند.
قابلیت دسترسی به اطلاعات زنده وب یک مزیت رقابتی کلیدی بود که به بارد امکان میداد در موضوعات روزمره و رویدادهای جاری، عملکردی بهتر از رقبای خود داشته باشد. با این حال، چالشهای مربوط به دقت پاسخها، پیچیدگی ذاتی توسعه مدلهای زبان بزرگ را آشکار ساخت و اهمیت وجود مکانیزمهای دقیق برای ارزیابی و اعتبارسنجی را دوچندان کرد.
در نهایت، بارد نقش یک پیشدرآمد موفق را برای مدلهای قدرتمندتر بعدی گوگل مانند جمینای (Gemini) ایفا کرد و مسیر را برای نوآوریهای آینده در دنیای هوش مصنوعی هموارتر ساخت.
منابع
[1] Google Blog. (2023, February 6). An important next step on our AI journey. Retrieved from https://blog.google/technology/ai/bard-google-ai-search-updates/